Koplopers in de glastuinbouw willen naar een fossiel- en pesticidevrije tuinbouw op zo’n kort mogelijke termijn. Zij zien dat een transformatie van de sector essentieel is om het hoofd te kunnen bieden aan deze uitdagingen. Rode draad daarin is versnellen op sociale innovatie. In een zogenaamde learning journey namen ondernemers het initiatief om met elkaar te komen tot een weerbare, toekomstbestendige glastuinbouw. Een jaar lang troffen de ondernemers elkaar maandelijks, om in november 2022 de learning journey af te sluiten. Deze werd als zeer waardevol beoordeeld door de coalition of the willing, zoals de groep ondernemers zichzelf noemt.

De maandelijkse werksessies hebben de coaltion tot de volgende conclusies gebracht:

• dat er zich een ‘perfect storm’ ontwikkelt in de maatschappij die een omslagpunt teweegbrengt in de sector. Een sterkere lobby biedt daar geen antwoord op;
• dat wat wél nodig is, is op zoek gaan naar betekenisvolle waardecreatie samen met andere partijen, óók met veronderstelde ‘vijanden’;
• dat het huidige gedrag de bestaande situatie in stand houdt, en de uitdagingen dus moeten worden beetgepakt vanuit een nieuw denken en handelen;
• dat dit alles de noodzakelijke richting geeft voor het formuleren van een kennis- en onderzoeksagenda op de inhoudelijke thema’s (energie, plantgezondheid, arbeid).

“Dit traject met de koplopers uit de tuinbouw is een van de meer waardevolle die ooit gedraaid heeft. Het brengt een groep mensen bij elkaar die samen echt het verschil kunnen maken in de transitie van de glastuinbouw. Door onder andere kleine stapjes vooruit te maken, op de rand van de comfortzone en altijd met respect voor iedereen.”

Mark-Jan Terwindt, directeur The Greenery Growers

Nieuwe gespreks- en samenwerkingspartners door werkateliers

Zowel professioneel als persoonlijk wil de coalition haar maatschappelijke, sociale en economische verantwoordelijkheid richting de toekomst nemen. Om dat mogelijk te maken willen zij begrip ontwikkelen voor de perspectieven van andere belanghebbenden, mogelijke weerstanden onderzoeken en vanuit daar nieuwe verbindingen leggen. Van buiten naar binnen. Zo werd in 2022 een serie werkateliers georganiseerd met gastsprekers van binnen en buiten de sector die hun visie op de toekomst van de glastuinbouw schetsten. Een van de lessen: we moeten ons proactief opstellen, met een open mind, kwetsbaar en flexibel. En continu met de maatschappij blijven meebewegen en -veranderen.

Verder in 2022

• De ondernemers en coöperaties zetten inhoudelijke thema’s inmiddels nadrukkelijk op de agenda en stellen zich daarbij kwetsbaar op. De oproep tot versnelling van verduurzaming vindt steeds meer weerklank bij de achterban.
• Ondernemers in de sierteelt versterken hun samenwerking op duurzaamheidsvraagstukken.
• Samenwerkingen met jongeren:
  • Tuinbouw Toekomst Oostland: coalition en tuinbouwjongeren leren van elkaar over persoonlijk, professioneel leiderschap.
  • TU Delft, minor Designing Sustainability Transitions. Zo’n tien studenten (TU-breed) werkten vier maanden aan de vraag: What could the Dutch greenhouse horticulture look like in 2050, in which the sector is connected to society based on values?
  • Willem de Kooning Academie, afstudeerprofiel Commercial practices: zo’n 150 studenten van WdKA-breed ontwikkelden nieuwe ideeën en (beeld)taal voor de transitieopgave in de glastuinbouw. Thema: Retrospectives from the Future. The changing roles of Dutch greenhouse horticulture.