30 maart 2021
Hoe kan je complexe verbindingen in een wijk zoals de Haagse Binckhorst concreet maken? In een paradereeks langs kunstprojecten op basis van beeld en geluid wordt geprobeerd onder andere deze vraag te beantwoorden. Op vrijdag 26 maart 2021 was de première. Een online event met een bijzondere opzet: circulariteit concreet maken door onze zintuigen te prikkelen.
Anderhalf jaar geleden kwamen Judith Schueler en Pauwke Berkers samen om het te hebben over de circulaire economie. Ze vinden het namelijk te abstract. Judith: ‘Als we met de wetenschap over de circulaire economie praten, dan voelt dat voor veel mensen heel ver weg. We wilden proberen het dichter bij elkaar te brengen.’ Met versterking van Rotterdam Arts and Sciences Lab (RASL) presenteert ACCEZ wetenschappelijk geïnformeerde kunstprojecten, op basis van de inzichten uit het ACCEZ-onderzoek in de Binckhorst.
Pauwke: ‘Kunst en cultuur maken het moeilijk tastbare zintuigelijk grijpbaar.’ Tijdens de parade maken ze daarom de urgentie van de circulaire economie voelbaar door de zintuigen aan het werk te zetten. Vier experts nemen ons mee in hun concretisering van de circulaire economie.
Groeten uit de Binckhorst!
‘Hoe meer we nadenken over circulaire gebiedsontwikkeling, hoe duidelijker het is dat de uitdagingen van een gebied een veel bredere context aangaan’, stelt onderzoeker Marleen Buizer. ‘De Binckhorst staat niet op zichzelf.’ Aan de hand van ansichtkaarten neemt zij ons mee in haar onderzoeksresultaten in de Bickhorst. Dit met speciale aandacht voor denken vanuit de wijk. Te vaak ziet zij gebeuren dat een wijk of gebied als een leeg canvas wordt gezien wanneer er een start wordt gemaakt met circulariteit, terwijl er al veel gebeurt. Veel liever wil zij het proces van oplossingen ontdekken centraal stellen. Hierdoor worden spanningsvelden tussen bedrijven of belangen duidelijk, en wordt concreet gemaakt wat we graag zien veranderen.
De vorm van circulariteit
Visueel kunstenaar Ulrike Hahn laat ons nadenken over de vormen en kleuren die bij circulariteit ‘horen’. Want, welke kleur en vorm heeft circulariteit eigenlijk? En, wat als we het zouden vergelijken met een lineaire voortgang? De associaties gaan verder dan het zien van een cirkel en een lijn. Zelf ging Ulrike eerder al de Binckhorst in om te kijken wat daar te zien is – en wat nog niet. Haar ideeën gaf ze vorm in verschillende kunstwerken en ze vraagt ons ook onze eigen visie uit te werken.
Audioscapes van de Binckhorst
Er wordt veel over de Binckhorst gepraat. Maar, als je het aan componist Josué Amador vraagt, dan praat de Binckhorst ook terug. Wat je dan hoort? In zijn presentatie over de audiosfeer van de Binckhorst deelt Josué geluiden op in drie domeinen: biofonie (geluiden uit de natuur, zoals vogels en insecten), geofonie (geluid van de elementen, zoals wind en regen) en antropofonie (geluid gemaakt door mensen, of door mensgemaakte objecten).
Wat de deelnemers van de geluidsfragmenten opmaken? ‘Optimisme’, stelt de een. ‘Chaos’, schrijft een ander in de chat. Door het presenteren van composities waarin het ene geluid verdrongen of verstoord wordt, of juist zijn harmonie vindt in een groter geheel, horen we zelf hoe de Binckhorst zich beweegt.
Binckhorst Beings
Sabrina Lindemann, betrokken sinds het eerste uur, laat ons nadenken over onze indruk van een omgeving in ontwikkeling. Want, circulariteit gaat niet alleen over reststromen en afvalstoffen beheren. Het gaat ook over het circuleren van kennis, ideeën, ambacht en impressies. Als voorbeeld noemt ze de Binckhorst Beings, een beeldend kunstproject. Centraal hierin staan de excentrieke wegwijzers die op verschillende plekken in de Binckhorst zijn geplaatst. Ze wijzen niet naar plekken, maar naar processen: repareren, bijvoorbeeld. De beelden van de Beings nodigen uit om in de Binckhorst op zoek te gaan naar de gedachte achter het proces. Waar komen we vandaan, en waar gaan we naartoe? Wat repareren we, en wat hebben we daarvoor nodig?
De parade wordt bijgewoond door beleidsmakers, professionals, docenten, onderzoekers, ondernemers en studenten. Elke presentatie sluiten we af met een discussieronde, waar samen wordt gereflecteerd op de invulling van circulariteit. Wij kijken met trots terug op onze eerste online parade. Ook vanuit ‘de zaal’ kwamen positieve geluiden. ‘Mooi dat er niet alleen kennis en feiten werden gedeeld, maar ook echte, diepgaande ervaring van het gebied’, deelt Amanda Brandellero. Paul van der Zanden sluit zich daar graag bij aan: ‘Leuke vorm zo! Het helpt om circulariteit breder te zien dan alleen een bouwstoffenstroom.’ Rutger Büch vat het afsluitend mooi samen: ‘De parade was een mooi “menu” aan ervaringen. Bij het ene project valt het kwartje direct, en bij de andere laat het je toch even nadenken.’
Bij de volgende parade bouwen we voort op deze mooie inzichten!
Wil je zelf ook de parade ervaren en deelnemen aan het gesprek? De volgende editie wordt georganiseerd in samenwerking met Cirkelstad. Blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief (aanmelden via deze link).