20 juli 2021 

ACCEZ schetst voor ondernemers uit het tuinbouwcluster met vier scenario’s toekomsten die extreem zijn, maar toch realistisch. Het loont dus om je daarop voor te bereiden. En dat is wat we op 14 juli 2021 deden tijdens een bijeenkomst met VNO-NCW West in het World Horti Center. Dé centrale boodschap: denk na over de toekomst.

Geen van de deelnemers was voorbereid op het sluiten van de grenzen. En voorbij de komende drie jaar kijken, dat is niet voor alle aanwezigen vaste routine. Het vraagt je naar iets anders te kijken, op een andere manier. Na een welkomstwoord door Robert Tieman, VNO-NCW West, beginnen we daar direct mee. De opdracht: kijk 60 seconden naar een kunstwerk. Wat zie je dan – in ieder geval iemand die wat later de zaal binnenkomt, pal naast het kunstwerk, en in een doodstille zaal terecht komt. ‘Een enorm veld met verschillende gewassen, biodiversiteit’, reageert iemand. En: ‘Het lijkt wel een bos bloemen waar ik mijn meissie blij mee kan maken.’

Waar lig je wakker van?

Aan de aanwezige accountants, adviseurs, docenten en onderzoekers, toeleveranciers en ondernemers uit het tuinbouwcluster vertelt Judith Schueler, directeur van ACCEZ, over de noodzaak om de scenario’s te ontwikkelen. Aan een ondernemerspanel van 35 man werd gevraagd: waar lig je wakker van? Veel gesprekken verder ontwikkelden zich daaruit mogelijke toekomsten met een extreem tintje, gebaseerd op de logica hoe het cluster werkt. ‘Waar het in ons cluster op vastloopt, is dat sociale innovatie niet voldoende gezien wordt’, reageert een deelnemer. Schueler legt uit dat de scenario’s je een omgeving bieden om over sociaal kapitaal na te denken. Ze bieden je een creatieve manier om nieuwe kansen en bedreigingen onder ogen te komen. Ze zijn toegespitst naar vier onderdelen uit de sector. ‘En ja, daarin moet je natuurlijk nog de laatste vertaalslag naar je eigen bedrijf maken. Het goede nieuws: het grootste denkwerk is al gedaan, je kan zo instappen.’

‘De scenario’s bieden je een creatieve manier om nieuwe kansen en bedreigingen onder ogen te komen.’

Gun jezelf de tijd

Ook Adri Bom-Lemstra, voorzitter Glastuinbouw Nederland, benadrukt in gesprek met dagvoorzitter Lisa Peters het belang van vooruit kijken. ‘Hoe weet je anders waar je in moet investeren? Geef jezelf de gelegenheid om boven de dagelijkse realiteit te staan.’ Een deelnemer vraagt naar het return on investment. Bom-Lemstra: ‘Je maakt betere keuzes als je jezelf de tijd gunt om na te denken. De scenario’s zijn een tool waar met wetenschappers goed over is nagedacht. En: als we de tool vaker gaan gebruiken, kunnen we hem ook steeds blijven updaten. De toekomst verandert tenslotte dagelijks.

‘Je maakt betere keuzes als je jezelf de tijd gunt om na te denken.’

Van vertrouwde paden afgaan

De deelnemers gaan met elkaar in gesprek over de vier scenario’s. Welke klinkt voor jou als een doemscenario? Hoe reageer je daarop? En in welke toekomsten liggen de grootste kansen voor jouw bedrijf of degene met wie je werkt? Een deelnemer ervaart dat het scenariodenken je uitdaagt van vertrouwde paden af te gaan. Scenario ‘individueel nationaal opereren’, waarin onder andere de mondiale handel wegvalt en innovatie stokt, klinkt voor bijna iedereen het minst aantrekkelijk. Iemand licht toe: ‘Scenario ‘mondiaal concurreren’ heeft ons gebracht waar we nu zijn, het is goed om te beseffen wat we daarvan kunnen leren en meenemen. We hadden net een goed gesprek. Nog geen antwoorden weliswaar, maar het geeft me wel aanknopingspunten om mee verder te gaan.’

Lees hier meer over de ontwikkeling van de scenario’s. Of ga direct aan de slag met het werkpakket op www.tuinbouwscenarios.nl/werkpakket.