De duurzaamheidstransities, vooral in Nederland, hebben allemaal invloed op de beschikbare ruimte. Hoe verdelen we de schaarse ruimte op een vlotte, schaalbare en rechtvaardige manier? Hier is een onconventionele manier van samenwerking nodig, stelt conflictbemiddelaar Adam Kahane: radical collaboration.
Op maandag 19 juni vond de masterclass ‘Voorwaarts onder spanning’ plaats voor deelnemers die betrokken zijn bij de ruimtelijke transitie. De centrale vraag was: hoe zetten we stappen vooruit ondanks verschillende belangen?
Collaborating with the Enemy
De masterclass werd geleid door Adam Kahane, directeur van Reos Partners, een expert in het begeleiden van complexe sociale situaties en een autoriteit op het gebied van participatie en samenwerking. Hij behandelde de uitdagingen van het omgaan met diverse belangen en onvermijdelijke weerstand, zoals beschreven in zijn boek ‘Collaborating with the Enemy’. Kahane benadrukte dat ons traditionele begrip van samenwerking niet altijd toepasbaar is in complexe situaties met een grote diversiteit aan betrokkenen. Het idee dat we volledige controle hebben over de uitkomst van samenwerking blijkt vaak niet realistisch te zijn.
Van polderen naar radical collaboration
Tijdens de bijeenkomst deelde Kahane zijn visie en inzichten op basis van jarenlange ervaring. Hij besprak mogelijkheden voor nieuwe vormen van samenwerking in de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Hij benadrukte dat deze complexe situatie een onbekende en oncomfortabele aanpak vereist, bekend als radical collaboration. Deze manier van samenwerken pleit voor het accepteren van meningsverschillen. Het idee dat we het over alles eens moeten zijn voordat we verder kunnen gaan, werkt niet, volgens Kahane.
Een van de deelnemers, Angelique de Ru, concludeerde na de keynote dat het streven naar consensus, zoals in het bekende poldermodel, niet de manier is om effectieve samenwerking te bereiken. “Ik heb geleerd dat we ondanks verschillende perspectieven, het nog steeds mogelijk is om samen vooruitgang te boeken. Cruciale voorwaarden hiervoor zijn een veilige omgeving waarin betrokkenen zich vrij kunnen uitspreken, inclusief leiderschap, een gezamenlijke ambitie en respect voor elkaars belangen”, aldus de Ru.
Wacht niet op de perfecte stap
Na afloop van de masterclass interviewde Henk van Latesteijn, Kahane over de interactie tussen belanghebbenden in het ruimtelijke vraagstuk. Kahane sloot af met een oproep tot actie: “In dit soort situaties zijn mensen nodig die daadwerkelijk stappen ondernemen. Wacht niet op de perfecte stap, maar zet een eerste stap, leer van eventuele fouten en zet vervolgens weer de volgende stap. Voorwaarts!”